Vijf vragen en antwoorden over de thuisbatterij

Wie zonnepanelen heeft, gebruikt gemiddeld zelf direct 30 procent van de opgewekte energie en levert de rest aan het net. Is het daarom een goed idee om een thuisbatterij aan te schaffen, ook omdat steeds meer energieleveranciers een boete berekenen wanneer u overdag zelf opgewekte stroom levert aan het net? Dit zijn de 5 meest gestelde vragen over de thuisbatterij.

1. Wat is een thuisbatterij?

Een thuisaccu of thuisbatterij is een apparaat waarmee elektriciteit die zelf wordt opgewekt – bijvoorbeeld met zonnepanelen – thuis kan worden opgeslagen. Deze stroom kan dan op een later tijdstip worden gebruikt. Normaliter wordt dit ‘teveel’ aan opgewekte stroom aan het net geleverd en op een ander moment weer afgenomen. Dat noemen we ‘salderen’. Met een thuisbatterij die ongeveer net zo groot is als een forse cv-ketel, slaat u deze opgewekte stroom zelf op om later te gebruiken.

2. Wat kost een thuisbatterij en hoe snel verdien ik dit terug?

De kosten voor een thuisaccu zijn sterk afhankelijk van de hoeveel stroom die erin kan worden opgeslagen. Een 3 kWh thuisaccu begint bij ongeveer 4.000 euro en een 8 kWh kost ca. 7.000 euro. De ‘ideale’ grootte is afhankelijk van het aantal zonnepanelen op uw dak. Als richtlijn wordt geadviseerd om de capaciteit hiervan met 1 tot 1,5 te vermenigvuldigen. Met andere woorden: voor een zonnepaneleninstallatie met een capaciteit van 5 kWh, is een thuisbatterij van 5 tot 7,5 kWh het meest geschikt.

De terugverdientijd van de thuisbatterij ziet er op dit moment niet fraai uit en ligt in de meeste gevallen ver boven de 10 jaar. En dat gaat ook niet snel veranderen, want onlangs heeft de Eerste Kamer besloten om de salderingsregeling in stand te houden  Hierdoor wordt zelf opslaan van zonnestroom voorlopig niet aantrekkelijk. Wel is het waarschijnlijk dat steeds meer energieleveranciers aan zonnepanelenbezitters een terugleverheffing gaan vragen, maar volgens Milieu Centraal haal je daarmee nog altijd een prima rendement op je panelen.

3. Kan ik met een thuisbatterij helemaal zelfvoorzienend worden?

Sommige huishoudens zijn al helemaal van het gas af. Maakt een thuisbatterij het mogelijk om ook niet langer afhankelijk te zijn van een elektriciteitsleverancier? Helaas, de huidige thuisbatterijen kunnen maar voor hooguit een paar dagen stroom opslaan. Daar komt u de winter zeker niet mee door, ook omdat uw zonnepanelen dan veel minder opwekken dan in de zomer. Met een thuisbatterij wordt u op dit moment dus niet zelfvoorzienend.

4. Kan ik mijn elektrische auto als thuisbatterij gebruiken?

Ja, het is in principe mogelijk om een elektrische auto als thuisbatterij te gebruiken. Dit noemen we V2H (vehicle-to-home). Voordeel is dat de accu van een auto veel meer opslagcapaciteit heeft dan een conventionele thuisbatterij en u – afhankelijk van het type – wel 5 dagen stroom kunt opslaan. Daar staat tegenover dat u ook flink wat zonnepanelen nodig hebt om uw auto helemaal op te laden.

Stroom afnemen van de auto werkt bovendien alleen als dit door uw auto wordt ondersteund en wanneer u een speciale bidirectionele laadpaal heeft. Dat is een laadpaal die niet alleen stroom kan leveren, maar ook weer kan afnemen. Deze zijn een stuk duurder dan een normale laadpaal.

Let op: V2H is iets anders dan V2L (vehicle-to-load). Bij dit laatste kunt u bijvoorbeeld uw elektrische fiets of gril direct aansluiten op uw elektrische auto en wordt het elektriciteitsnetwerk in uw huis niet gebruikt. Tot slot is er ook nog V2G (vehicle-to-grid) waarbij stroom die u bijvoorbeeld overdag opwekt en in uw auto opslaat op een ander moment tegen een vergoeding aan het net wordt geleverd. V2G is op dit moment nog in de experimentele fase.

5. Wanneer is of wordt een thuisbatterij wel interessant?

Voorbeeld van een thuisbatterij tegen de gevel van een woning voor de opslag van energie die wordt opgewekt met eigen zonnepanelen (beeld: Tesla).

Er zijn verschillende scenario’s die de aanschaf van een thuisbatterij een stuk interessanter kunnen maken. Bijvoorbeeld als de prijzen voor elektriciteit de komende jaar hoog blijven en terugleveren onaantrekkelijk wordt omdat de salderingsregeling toch wordt gestopt. Dan loopt de terugverdientijd van een thuisbatterij flink terug. Immers: waarom zou je ’s avonds dure stroom bij een energieleverancier kopen als je het zelf overdag goedkoop kunt opwekken en kunt opslaan?

Een flinke subsidie op de thuisbatterij zou ook helpen. In België hebben al flink wat huishoudens een thuisbatterij, mede dankzij een premie van maximaal 1.725 euro. In Den Haag wordt nu onderzocht of een subsidie ook in Nederland tot de mogelijkheden behoort. Een subsidie van 30 procent zou ervoor kunnen zorgen dat de terugverdientijd onder de 10 jaar uitkomt.

Tot slot

Tot slot kan een thuisbatterij in de toekomst interessant worden, als deze wordt gecombineerd met slimme sturing en bijvoorbeeld een energiecontract met variabele energietarieven. Wanneer stroom goedkoop is, wordt deze zoveel mogelijk verbruikt door slimme apparaten in huis of opgeslagen in de thuisbatterij. Wanneer de stroomprijs hoog is, kan opgeslagen stroom tegen een vergoeding aan het net worden geleverd. De eerste initiatieven waarbij dit met een buurtbatterij wordt gedaan, worden nu in gang gezet.

Op die manier zouden thuis- en buurtbatterijen ook een belangrijke rol kunnen gaan spelen bij (tijdelijke) congestie in het net op plekken waar nog geen netverzwaring is uitgevoerd. In de Actieagenda netcongestie laagspanningsnetten wordt hierop ingegaan.