De verrassend grote impact van (te veel) spullen

Wanneer het gaat over duurzaamheid, of over milieu en klimaat, dan denken we meteen aan energieverbruik. Het volgende thema dat komt bovendrijven, is vaak vervoer: ‘we zouden minder moeten vliegen’. De impact van onze keuze voor dierlijk of plantaardig eten is inmiddels ook bij steeds meer mensen bekend. Maar wist u dat we vrijwel allemaal de meeste milieu-impact maken met het kopen van spullen?

Dat we ons daar vaak niet van bewust zijn, komt doordat we bij ‘impact’ vooral kijken naar de uitstoot van broeikasgassen tijdens het gebruik. Door die bril komt vervoer op de eerste plaats in de impact-top tien; ons huis (verwarming, stroomverbruik) op de tweede. Maar impact is méér dan dat. Daarbij gaat het ook over de uitstoot én milieuvervuiling tijdens de productie, en over het landgebruik en eventuele ontbossing die nodig waren om de grondstoffen te verkrijgen. ‘Verborgen impact’ noemt onderzoeker Babette Porcelijn dat. Ze schreef er een verhelderend boek over met die titel. Een aanrader voor wie er meer over wil weten.

Verborgen impact

Rekenen we deze verborgen impact mee (wat wel zo realistisch is wanneer we het over onze werkelijke impact hebben), dan komen ‘spullen’ dus op nummer 1. Elektronica en kleding hebben extra veel impact door bijvoorbeeld de gevolgen van het winnen van zeldzame metalen of de grote hoeveelheden land en water die nodig zijn bij de productie van katoen. Maar de categorie ‘spullen’ is net zo divers als de impact die ze per product hebben. Toch is het goed om te weten welke rol spullen spelen, want hoe we met onze spullen omgaan, dat hebben we helemaal zelf in de hand. Daarom een paar gewetensvragen om eens over na te denken:

Waar moet u aan denken voordat u iets koopt?

• Heeft u het echt nodig? Vindt u dat morgen of volgende week ook nog?
• Hoe vaak gaat u het gebruiken?
• Is het ook een optie om te lenen, te huren of te delen?
• Is het ook tweedehands te verkrijgen?

Waar moet u aan denken als u iets gebruikt?

• Bent u zuinig op uw spullen? Zorgt u dat ze schoon en heel blijven?
• Kan iemand anders het ook gebruiken, kunt u het delen?
• Gebruikt u uw spullen op een bewuste manier? Let u op eventueel stroomverbruik?
• Weet u precies wat u heeft en maakt u er ook daadwerkelijk gebruik van?

Waar moet u aan denken voordat u iets weg wilt doen?

• Is het stuk en kunt u het (laten) repareren?
• Bent u erop uitgekeken en kunt u het een nieuw jasje geven (door het te verven, er iets aan te veranderen of iets heel nieuws van te maken)?
• Kunt u iemand anders er een plezier mee doen door het te verkopen of weg te geven?
• Moet het echt weg? Gooi het dan in de juiste afvalbak, of breng het naar het milieuplein voor recycling.

Op deze pagina van Milieu Centraal leest u meer over de impact van spullen en circulair leven.